Η ιδεολογία της Τρίτης Ρώμης: Πέρα από τους μύθους
Με την διάλεξη της κ. Ειρήνης Κασάπη (Δρ. Θεολογίας – Ιστορίας Σλαβικών Εκκλησιών) «Η ιδεολογία της Τρίτης Ρώμης: Πέρα από τους μύθους» εγκαινιάστηκε ο «Επιμορφωτικός Κύκλος» της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθήνας την Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2022, ώρα 11:00-13:00.
Την έναρξη του «Επιμορφωτικού Κύκλου» (ο οποίος θα διαρκέσει καθ’ όλο το ακαδημαϊκό έτος 2022-23) και κήρυξε ο Πρόεδρος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου της Σχολής κ. Αθανάσιος Καψάλης, Καθηγητής Γενικής Εκκλησιαστικής Ιστορίας στην ΑΕΑΑ, ο οποίος τόνισε την σημασία της πρωτοβουλίας αυτής. Στη συνέχεια ο κ. Αθανάσιοςς Ν. Παπαθανασίου, Αναπλ. Καθηγητής Ιεραποστολικής στην ΑΕΑΑ παρουσίασε την ομιλήτρια και (μετά την διάλεξή της) συντόνισε την συζήτηση.
Η κ. Κασάπη (εξοπλισμένη με βαθιά γνώση της ρωσικής γλώσσας ιστορίας και έχοντας έτσι πρόσβαση σε πρωτογενείς πηγές) παρουσίασε την γέννηση του ιδεολογήματος της Μόσχας ως Τρίτης Ρώμης ήδη στα τέλη του 15ου αιώνα, ανίχνευσε τους θεολογικούς και πολιτικούς παράγοντες που το διαμόρφωσαν πριν τα μέσα του 16ου αιώνα, και σκιαγράφησε την εξέλιξή του μέχρι σήμερα. Ακολούθησε εξαιρετική συζήτηση με τους παριστάμενους στην κατάμεστη αίθουσα εκδηλώσεων της ΑΕΑΑ, καθώς και με συνδεδεμένους διαδικτυακά στην ζωντανή μετάδοση της εκδήλωσης. Η συζήτηση έλαβε πολλές και γόνιμες αφορμές από την εμπεριστατωμένη εισήγηση. Δόθηκε έτσι ευκαιρία για εμβάθυνση στην έννοια της «αιώνιας Ρώμης», η οποία αποκτά μεταφυσικό περιεχόμενο και απολήγει σε μεσσιανισμό, ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται ως η τελική φάση της ιστορίας και λησμονεί ότι το μόνο πραγματικά τελικό και αιώνιο θα είναι η Βασιλεία του Θεού. Επισημάνθηκε ότι ο μεσσιανισμός αυτός (όπως και η οξεία, πολεμική διάκριση της οικουμένης σε «καλό» και «κακό») είναι ουσιαστικά χαρακτηριστικό κάθε αυτοκρατορίας, δυτικής και ανατολικής. Υπογραμμίστηκαν οι ψυχολογικές διαστάσεις της ερμηνείας της ιστορίας υπό το πρίσμα αυτό, και ταυτόχρονα τονίστηκαν οι παθογένειες που βασανίζουν όλο τον Ορθόδοξο κόσμο, καθώς και η ανάγκη για θεολογική νηφαλιότητα και για διάλογο ειλικρινή, αδερφικό και τολμηρό.
Πλην των φοιτητών και επισκεπτών παραβρέθηκαν και συμμετείχαν οι καθηγητές της ΑΕΑΑ π. Βασίλειος Θερμός, Κωνσταντίνος Καραγκούνης, π. Δημήτριος Κουτσούρης, Βασιλική Μαυροσκά, Ανάργυρος Παπαρίδης, Δημήτριος Πασσάκος, Κωνσταντίνος Βαφειάδης, καθώς και οι διδάσκοντες -ουσες Χριστίνα Κολοβού, Λαμπρινός Πλατυπόδης, Ειρήνη Τσιμπουκίδου, Κλειώ Κοντογιάννη, Αγγελική Κούκη, Δέσποινα Πάνου, Κωνσταντίνος Παπαπαναγιώτου, Νικόλαος Μαντζούρης, Αντώνιος Μέντης κ.ά.
Σημειώνεται ότι οι διαλέξεις / συζητήσεις του «Επιμορφωτικού Κύκλου» της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθήνας θα πραγματοποιούνται κάθε δεύτερη Πέμπτη, σύμφωνα με Πρόγραμμα το οποίο έχει ανακοινωθεί στην ιστοσελίδα της Σχολής (όπου και λεπτομέρειες για τους τρόπους συμμετοχής και την χορήγηση Βεβαιώσεων Παρακολούθησης).
